.

http://vnexpress.net/GL/Khoa-hoc/2010/04/3BA1B2CF/

Những nỗi buồn len lén giấu vào tất

Mỗi bước đi nhanh toét miệng cười.

Có động đất thì phải làm gì?

Nhân được bữa trời mưa, ngẫm nghĩ gì về sự không biết, hoặc là chưa được biết.

thành phố mở mắt đã có những ngọn đèn màu,

có nhà cao, có xe to, có sầm uất phố thị

có trang hoàng phố xá người người qua lại

có dọc dọc ngang phố chợ ôm xồm cá tôm

có sách truyện, xe tăng, bắn súng, đá banh

có gia đình nhỏ to trong căn nhà dài trống hoác, (gió được thể lủi vào rồi lại ra)

có đêm giao thừa râm ran mùi pháo

nổ đì đùng ngọn lửa bánh chưng

bập bùng bập bùng

những câu truyện cổ,

không nói dối bao giờ

thằng người xấu nhìn cười cũng xấu,

cô tấm dịu dàng đẹp hơn cả tranh

quả thị vàng nồng ngát hương cũ kỹ

chuyện lễ nghi, mặc nhiên, chẳng mấy ai tò mò

mẹ còn kể nhiều lắm điều lắm cơ

chuyện áo cơm một thời không có gạo

chuyện bán mua một thời không cần bán

chuyện cơ cực cái thời ai cũng tưởng là biết

người ngoài đường nhìn nhau đâu cũng thấy một nỗi mơ hồ

ủ rũ lấy làm của chung

người lấy sống làm biện bạch cho tồn tại.

Toàn những chuyện mình không thể biết.

biết là biết rằng không phải biết,

biết là biết mà cũng biết là vậy.

(Biết thế quái nào được khi mỗi buổi mở mắt dậy, mẹ vào phòng gọi dậy mà ăn

rồi đến tối trước khi đi ngủ lại lội lên nhăn nhó bắt tắt đèn).

.

[Reuter] India 26.12.04

- Đương nhiên là ngồi nhìn chứ làm gì.

Sài Gòn vẫn phù hoa.

1. Chả biết viết gì; chẳng lẽ lại đi đề nghị sau bữa này chính thức thành lập Hội ái hữu anh Goldmund trẻ măng (và) đẹp trai?

2. Đi ăn tối, ở một hàng vỉa hè. Hàng được cái sáng sủa: loạt dãy bàn xếp dọc theo chiều đi, những chiếc ghế con thấp lè tè. Lề đường rộng, người vô khối. Cả hội vừa vặn nhét vào.

Không phải quán; có cả hàng rong lẫn hàng cầm tay lần lượt vào cuộc nài nĩ.

3. Những đứa trẻ con thản nhiên nằm lăn ra trên phố, bên vệ đường, mắt nhắm lại hay cười đùa vui vẻ. Có cả hội sát phạt đỏ đen. Trên cao cao thẳng đứng, những chiếc tay cẩu với ánh vàng chớp tắt giăng ngang, ngày mai đang bắt đầu.

Người đi bộ, xe với cộ, Sài Gòn vẫn phù hoa.

4. Không việc gì phải xoắn, cho dù gọi là ngọc trong đá hay là cứt trong bọc, thì cuộc đời vẫn thế. Rằng sau những cuộc vui là những cánh cửa sắt, tối tối tăm và im thin thít, như có lần tự hỏi: 'rồi đó ai chờ?'.

- May mà còn có nhạc: bản không lời, chơi nhanh và có vẻ cao hơn. Không có cái giọng não nề nhưng ma quái, mà đầy ám ảnh.

half remembered names and faces, but to whom do they belong

. bổ sung hình ảnh về buổi họp mặt chính thức Hội (chưa chính thức) ái hữu anh trẻ măng (và) đẹp trai, xem tại đây.

. cứ như cả hội bị sởi ý nhỉ.

Những lớn lao bình dị.

1.

Khi tôi cô đơn có ai ôm không?

Khi tôi cô đơn có ai ôm tôi có hết cô đơn không?

2. Những hạnh phúc bình dị; cuộc sống dài lắm, vắt ngang qua hàng ngấn cuộc đời. Có người đến vào buổi bình minh của văn minh, phiêu lưu cứ như sợi chỉ len lỏi trong những đống đổ nát từ/của ngày hôm qua, không ngừng ánh lên những lấp lánh mời gọi. May mắn hay kém sôi nổi hơn, những cuộc đời bình lặng tồn tại trong những đóng hộp của phân cảnh viên chức - nội trợ - người buôn bán - ..., những mảnh đời của routine đều đều tà tà, những trục xoay làm tựa cho một thế giới luôn quay. Điểm chung là, họ đến và họ sống, hay nói rõ hơn: họ đã đến và đã sống, những cuộc đời như bao cuộc đời. Thêm điểm chung nữa, họ có hạnh phúc(?) họ có đau khổ(?) và họ có cả những cơn vật vã không ngừng bắt nguồn từ cái kẻ mang tên là: Sống.

Kỳ vĩ hạnh phúc - hạnh phúc bình dị: con người thường chỉ cúi đầu trước hạnh phúc. Hoặc nói cách khác, hạnh phúc là thứ sức mạnh cuồng phong, cuồng bạo, mà thực ra chẳng cuồng bạo chút nào, duy nhất có thể khuất phục con người, theo cách dễ dàng và ít phản kháng nhất. Hoặc, hạnh phúc đơn giản có được chỉ bằng phục tùnh chính cái hạnh phúc đó. Cuộc đời mấy ai mà chẳng? Cuộc đời có ai chưa từng?

Tuổi trẻ ra đi, không biết có bao giờ trở về?

Lá rụng về cội, không biết nơi cội còn là đâu?

Ký ức của tuổi thơ trôi mãi theo dòng sông, mà hú họa, đứa bé nào sinh ra cạnh dòng sông sẽ không luôn trở về ngủ bên dòng sông nó(1). Mà, không phải chỉ tuổi thơ. Mà, không chỉ có ký ức. Thời gian đâu buông bỏ một ai; chết có khi cũng chỉ là một dấu chấm,

rồi xuống hàng.

Nhưng, tuổi trẻ phải đi. Không biết mà cũng không cần biết cái ích lợi của việc đi to lớn, hay nhỏ bé(!), chừng nào; khi chưa biết và chưa thể biết lý do để làm một việc gì, thì hay nhất và thường nhất là cứ làm theo những gì người ta thường làm, thường nói, với tất cả đam mê của một lý trí hoàn toàn con người. Cứ cái gì cũng có lý do, thì đời chả còn mấy đéo mà làm.

Vì đời người ngắn lắm.

Mà, cuộc sống vô thường.

Tiến xa tới tận biên của nền văn minh cộng đồng, đất nước, con người, thời đại đương thời, hay chấp nhận sắm cái vai mà 'số phận' đã trao cho mình, cam chịu hay vui vẻ, phục tùng hay chống đối, ngấm ngầm hay ra mặt, cũng đều được nhìn nhận như là những dạng thức tồn tại. Từ tồn tại đến sống còn cả con đường. Nhưng, tựu trung, họ đều đang vùi mình vào hành trình đi tìm ý nghĩa cuộc sống, của và cho, riêng mình. Ít ra, cái ý nghĩa mà chúng ta có thể chấp nhận và gán cho cuộc đời mình. Hay, cái niềm tin chúng ta cần có để có thể vin vào, để chống chọi với cái vô nghĩa thường trực của cuộc vô thường. Và hạnh phúc không bao giờ tầm thường. Hạnh phúc là vĩ đại.

Khi ta chọn dừng lại để một người khác nắm tay

Ta mới thật sự hiểu hết ý nghĩa của hai chữ sum vầy. (2)

Nói theo chiều nghịch, tức là chấp nhận, bằng lòng, thỏa hiệp, hay bất cứ từ ngữ nào có thể biểu đạt cái ý nghĩa dừng lại của thời trẻ của một người, bất cứ từ ngữ nào có thể làm liên tưởng đến một sự chấm dứt cuộc phiêu lưu, đến một cái nhìn nửa mặt đau đáu, đến bộn bề trăm ngàn việc không hề gọi tên, đến tất cả những gì liên quan đến hai từ gia đình; tất cả đều không có nghĩa là kết thúc. Đó là sự lựa chọn, một lựa chọn can đảm. Và đó là điều tổi thiểu con người có thể làm để tạo ra một thế hệ kế cận biết ước mơ và dám ước mơ. Nếu con người đã không ngừng hy vọng.

Giải thưởng dành cho người thắng, nhưng vinh danh kẻ không ngừng cố gắng: những điều bình dị lớn lao!

3. Câu trả lời là: không và không.

Vì một lẽ tất nhiên: theo sau hạnh phúc cực cùng là cô đơn tột độ. Cũng như Siddhartha sau phút giây ngập chìm trong chói lòa của tỉnh thức, liền nhận ra sự trần trụi tuyệt đối của mình. Cô đơn tuyệt đối.

Mà, You are already naked (3).

4.

Khi tôi cô đơn có ai biết không?

Khi tôi cô đơn có ai biết tôi có hết cô đơn không?

Không.

(1) Nguyễn Ngọc Thuần

(2) Phong Việt

(3) Steve Jobs

chuyện không cũ.

1. Đời sống là một chu trình vận động liên tục làm mới các giá trị cũ, theo một nghĩa khác, đó là quá trình cải biến hình thái các giá trị của truyền thống, những giá trị thích hợp được mỗi cộng đồng đề cao và gìn giữ, sao cho chúng trở nên phù hợp và chấp nhận được, ứng với sự tiến triển của đời sống hiện đại. Theo đó, mỗi thệ hệ mới và non nớt trong cộgn đồng sẽ lớn lên, cùng với sự cải ngôn các khái niệm mà cha mẹ, ông bà họ đã tôn trọng. Tức là, tìm kiếm một hình ảnh mới và hợp thời định nghĩa cho các khái niệm tương đối trừu tượng, ví dụ, như: lòng dũng cảm, phẩm giá, danh dự, trung thành, và, khái niệm thường gây nhiều tranh cãi, đạo đức... Đại để, John Dewey đã viết, có thể diễn giải thành, những điều như vậy.

Dewey còn chỉ ra, việc những thành viên non nớt, lần đầu tiên, đến với cuộc sống chung của cộng đồng, đời sống ứng với môi trường xã hội anh/cô tồn tại cùng, thường có những biểu hiện thờ ơ và coi nhẹ những biểu tượng của truyền thống. Dễ hiểu rằng, điều này là đương nhiên, những truyền thống đó hoàn toàn xa lạ với họ; anh/cô ta chưa hề trải qua những tình huống tạo ra các môi trường cung cấp các kích thích hình thành nên lòng kính trọng. Hơn nữa, họ sẽ không bao giờ có cơ hội 'được tồn tại' trong những môi trường như cha mẹ, ông bà họ đã từng. Điều này, và những điều vừa bàn tới, dẫn đến hai hệ quả quan trọng: mỗi thế hệ trẻ lớn lên, không ít thì nhiều, thường nhận được dự dè biểu và ánh mắt lo ngại của những thành viên thế hệ đã từng trẻ và lớn lên trước đó, họ bị nghi ngờ về khả năng hòa nhập cuộc sống bởi vì sự thờ ơ với truyền thống của chính họ; trách nhiệm và ảnh hưởng của người lớn trong việc hướng dẫn và định hướng con trẻ hòa nhập với đời sống cộng đồng. Nhưng ở đây, không bàn về chuyện giáo dục.

Thêm một nhận định nữa, lần này là của Gustave le Bon, trong tác phẩm 'Tâm lý học đám đông', ông giả thuyết rằng, mỗi 'tâm hồn chủng tộc' là cái đặc trưng gắn liền với mỗi dân tộc, xuyên suốt chiều dài lịch sử, và rằng người dã man với người hiện đại, nếu họ có chung một nguồn gốc chủng tộc, đều có chung một khuynh hướng lựa chọn, hoặc là có xu hướng phản ứng giống nhau cho những kích thích tương đồng tương ứng; và rằng truyền thống không phải là cái con người lựa chọn, chính chúng lựa chọn chúng ta, những giá trị truyền thống nào phù hợp với cái 'tâm hồn chủng tộc' sẽ được chú ý, phát tán và truyền lại.

Nhìn chung, những lập luận ở trên, không nhằm đưa ra bất kỳ kết luận cuối cùng nào; giả thuyết, nhât là giả thuyết của khoa học xã hội học, thường là những phán đoán khó kiểm chứng, cũng như khó lòng tạo ra sự tin tưởng rộng rãi, hoàn toàn như các định đề hay công thức toán học. Nhưng qua đó, có thể đặt ra nghi vấn, rằng những giá trị truyền thống, đang trên đà biến mất như được miêu tả rống riết trên báo chí hiện nay, có phải là đang trong quá trình cải biến ngôn từ, và rốt cuộc thì sự biến đổi hình thức biểu hiện này, thực chất, không làm thay đổi những giá trị cốt lõi của truyền thống được lưu giữ trong tâm hồn chủng tộc; điều này có phải là điều tốt không?

2. Sống là chuyện không cũ. Báo chí và các công cụ truyền thông, cùng ngành công nghiệp thông tin đằng sau nó, sống được, cũng là nhờ đặc tính luôn mới mẻ này của cuộc sống. Tuy nhiên, với áp lực cạnh tranh khủng khiếp, được thúc đẩy bởi công nghệ và 'tính thờ ơ' của người hiện đại, báo chí đã và đang biến đổi sâu sắc so với nó đã từng, và còn mạnh mẽ hơn nữa so với nó đang là. Cuộc sống, được phản ánh trên báo chí, ngày càng xa dần màu sắc chủ đạo của cuộc sống mà nó vốn phải là. Và cũng có lẽ vì vậy, 'con người hiện đại ngày càng bị sự thờ ơ xâm chiếm' (*). Dù luôn có những ngoại lệ.

'Con người thờ ơ' xem ra không phải là một miêu tả tích cực. Nhưng đem phần lỗi đổ lên đầu báo chí thì lại không hay, nếu không muốn nói là rất dở. Báo chí tồn tại được, hiển nhiên, là nhờ vào đòi hỏi của con người; nói báo chí làm con người thờ ơ, chẳng khác nào quy cho .... Tuy nhiên, với tần suất lặp lại lớn trong hình thức và nội dung của tin tức, đại đa số báo chí đang rơi vào con đường mòn của nhàm chán; một khi hứng thú không được khơi gợi đúng mức, đương nhiên, thái độ thờ ơ dễ dàng xuất hiện và nhanh chóng chiếm lĩnh.

Biểu hiện bề ngoài của một hành động là kết quả của một quá trình huấn luyện và biểu hiện của một hành động với các sắc thái tình cảm và tinh thần sâu sắc chứa đựng bên trong chủ thể là rất khó phân biệt. Nói cách khác, chỉ bằng quan sát hành động và sự thể hiện bên ngoài, chúng ta khó lòng phân biệt được đâu là kết quả của sự vâng lời và đâu là kết quả của một quá trình tích lũy lâu dài về mặt nhận thức. Vì vậy, sự việc xét theo những biểu hiện bên ngoài luôn cần phải được xem xét với các khoảng ngờ. Biểu hiện thờ ơ, ở đây, cũng vậy; sự không hứng thú thoáng qua với sự quan tâm bền bĩ nhưng bất lực đều có chung một bộ mặt biểu hiện, và lo lắng thực sự với những quặn xé bên trong, đương nhiên, chỉ bản thân một người hiểu. Hoặc nói đơn giản hơn, người ta thờ ơ, có khi, cũng chỉ vì người ta không thể làm gì khác hơn được.

3. Miền trung ngập lụt, gió mưa tơi bời.

4. Tin cập nhật, không được cập nhật cho lắm:

Người ta nói rằng, bão không phải là nguyên nhân gây ngập miền trung. Những tác nhân gây lụt nặng nề như đã thấy lại là vỡ đê và, một phần do, xả lũ, và nhiều nguyên do khác nữa. Người ta cũng phỏng vấn ông giám đốc nhà máy thủy điện nọ, và ông giám đốc này cũng thừa nhận có biết những thiệt hại tất yếu sẽ có, nhưng ông cho biết, đây lại là một việc bắt buộc phải làm. Người ta lại nói rằng, con số thiệt hại về người, lần này, có thể lớn đến vậy, là do lũ về nhanh quá, người dân ứng phó không kịp. Không biết cái bắt buộc phải làm ở trên có liên quan bao nhiêu phần trăm đến cái ứng phó không kịp dưới này không, nhưng dù gì, chuyện cũng đã rồi.

Mấy hôm nay, nhiều người ta nữa, liên tục đăng đàn phát biểu nhiều về cái sự bắt buộc phải làm trong quá khứ, với cả trong thời hiện tại. Có cả những giải pháp tổng thể, và cả những sai sót trong khâu thiết kế và thi công, mà thiết nghĩ, đều là những việc bắt buộc phải làm. Vậy mà giờ đó lại là những gì đang được bắt buộc phải nghe.

Lịch sử không có 'giá như'; và cách ứng xử tốt nhất đối với những việc bắt buộc phải làm là chấp nhận, hoặc là bắt buộc phải chấp nhận. Nhưng, giá như, người ta có thể chủ động chọn lựa những cái bắt buộc phải làm để giảm bớt phần nào những cái bắt buộc phải chấp nhận, thì có lẽ người dân sẽ được nhờ nhiều hơn chăng?

Hoặc là ít ra, trước khi xả lũ, người ta có ới lên một tiếng, để dân còn biết đường mà ơi, thì cũng tốt quá rồi.

(*) Gustave le Bon.

Où on va, papa?

Gởi: ông Jean-Louis Fournie

Thưa ông, không có lý gì để ông phải nghe tôi nói những lời này, cũng như không có gì cho phép tôi được nói (viết) cho ông những lời này. Không có bất cứ lý do nào, kể cả một lý do đơn thuần chỉ là lý do, cho phép tôi hành động như vậy. Tôi biết thế, nhưng tôi vẫn cứ viết. Bởi một sự thật không thể chối bỏ rằng, với nỗi tuyệt vọng ông đang nắm giữ, không có lời nào khó nghe, không còn lời nào có thể làm ông khó chịu nữa, kể cả những lời xưng tụng, chúc mừng hay là mạt sát. Dù thế, đây cũng không thể là lý do để bức thư này trở nên hữu ích. Không có bất cứ sự hữu ích nào tồn tại trong những dòng chữ này, thưa ông.

Thưa ông, không thể gọi đây là lời cảm ơn, cũng như tôi không thể nào (không bao giờ) thông cảm cho ông; việc ông viết cuốn sách này, cũng như việc tôi vô tình đọc được, không bao giờ có thể là lý do cho lòng biết ơn, hoặc giã điều đó là có, nhất là trong trường hợp đây, tôi không nhận được gì khác, ngoài sự tuyệt vọng, từ cuốn sách này.

Thưa ông, tôi cũng không thù ghét gì ông, không một chút nào. Hiển nhiên ông có quyền tuyệt vọng. Hiển nhiên ông có quyền giễu cợt, bản thân ông hay bất cứ ai khác nữa. Và hiển nhiên, ông có quyền đem điều đó lên sách nữa. Không có quy chuẩn đạo đức nào được áp dụng ở đây, cũng như không có sự phán xét nào là chuẩn mực; người ta không thể bị quy kết là có tội, cho dù họ có rêu rao cái nhìn cay nghiệt của mình với một đứa trẻ, nhất là đứa trẻ 'không giống bình thường'. Tôi không có quyền, chúng tôi không có quyền, và họ cũng không có quyền làm thế.

Thưa ông, những lời tôi nói (viết) ra đây hoàn toàn không nhằm mục đích đánh giá, phê bình cuốn sách; tôi không phán xét bất kỳ điều gì, hay tỏ thái độ gì nhằm tới cuốn sách của ông, cũng như bản thân ông, cũng như các hội đồng xét trao giải cho cuốn sách của ông. Tôi cũng từ chối bày tỏ sự phẫn nộ và khinh miệt cho cái các hội đồng đó: họ nghĩ gì mà lại tung hô và ca ngợi cuốn sách này, họ muốn gì mà lại vinh danh một cuốn sách viết về nỗi tuyệt vọng, và họ là gì mà tự cho mình quyền đồng cảm như thế. Cuốn sách này không phải để ca ngợi, không phải để vinh danh. Cái gì thuộc về underground thì phải trả về cho underground. Họ thật chẳng ra thể thống gì cả. Nhưng tôi không trách họ, thưa ông, nếu tôi ở vị trí được chọn lựa, tôi cũng thế.

Thưa ông, tôi cũng không hỏi thăm gì về sức khỏe của bé Thomas, cũng như bất cứ lời nào đả động tới cuộc sống của ông, của bé. Ông hoàn toàn có quyền riêng tư trong cuộc đời riêng của mình. Và hơn nữa, điều đó là vô nghĩa, và trong cái nền những dòng lời vô nghĩa và vô ích như thế này, thêm một điều vô nghĩa nữa thì thật là không cần thiết.

Thưa ông, tôi thật không phải, khi nói (viết) nhăng cuội những điều như thế này. Thật là lố bịch khi bắt một người xa lạ phải nghe (đọc) những điều chẳng đem lại bất kỳ lợi ích nào cho họ. Nhưng vì, giã sử, ông đã đọc đến đây, tôi xin được nói thêm đôi điều nữa thôi: xin được gởi tới ông nhữn cái ôm thật chặt: môt cho bé Mathieu; một cho bé Thomas' một cho người vợ đã bỏ đi - người mẹ, đáng tội, đã trốn chạy của chúng; một cho cô bảo mẫu ...; một cho cuốn sách với tất cả các giải thưởng cũng như lời xưng tụng mà nó nhận được; và một cho chính nỗi tuyệt vọng đang ngày đêm cười nhạo của ông.

Thưa ông, tôi không và sẽ không bao giờ ca ngợi hay xưng tụng cuốn sách này của ông. Tôi cũng sẽ nhanh chóng quên rằng, mình từng đọc cuốn sách của ông. Cuốn sách này không nên được nhớ tới, và càng không nên được nhắc tới. Bởi khi một nỗi tuyệt vọng như thế còn có thể tạo nên sự phản hồi mạnh mẽ từ đám đông, thì chính trong xã hội đó vẫn còn rất nhiều những Thomas, những Mathieu như của ông. Và điều đó, vạn lần, không thể chịu đựng được.

Thưa ông, tôi quả nhiều lời.

Thưa ông, tôi vô phép quá.

Cà f ê sữa

1. Dạo trước không biết uống cà f ê, gọi là không dám thì đúng hơn. Lần đầu uống, dù nước hai, cũng đủ để có một đêm tim ép quay cuồng. Không đến mức sợ, nhưng cũng không còn cái cảm giác háo hức 'ngu ngơ' như trước. Một thời gian dài, câu chuyện cà f ê không thêm được một diễn tiến mới nào.

Dạo trước chỉ dám uống cà f ê sữa. Có người nói cà f ê sữa, có đắng có ngọt, như cuộc đời, không bao giờ là tận cùng cả. Cũng có người nói, cà f ê sữa, có đen có trắng,nhìn ... đẹp hơn!? ... và còn nhiều nữa những lý do.

Người ta cũng tin rằng uống cà f ê, vừa có nghĩa thư giãn, vừa là một mong muốn đạt được sự tỉnh táo và tập trung. Tuy nhiên, điều khiển và kiểm soát là kết quả của một quá trình tự tương tác trí óc đơn thuần; sự minh mẫn là phản ứng của trí não trước những kích thích tương ứng và phù hợp từ môi trường, mà ở đây, thường là công việc. Thông thường, những hứng thú của chính công việc đang chờ được giải quyết kia đóng một vai trò quan trọng trong việc gợi mở, hay gọi lên, sự tập trung. Cà f ê ,những lúc này, là đối tượng của thư giãn và tạo cảm hứng, hơn là tác nhân kích thích: thuốc tiên cũng khó lòng cấp kỳ phát tác trong thời gian một ly cà f ê. Ngoài ra, tình trạng bị kích thích có thể đi kèm với sảng khoái quá độ - hay còn gọi là say, và rõ ràng, không tốt chút nào cho yêu cầu giải quyết công việc trước mắt.

Song, chung quy hết, người ta cứ uống cà f ê sữa, có lẽ chỉ đơn giản,vì đó là cà f ê sữa. Thói quen, đôi khi, không cần cắt nghĩa. Và trong đa số các trường hợp, người ta cũng không cần lý do gì ngoài sự dễ chịu.

Nhưng thói quen chưa thể là đam mê; và đam mê lại là một câu chuyện rất khác.


2. Tất thảy mọi đam mê đều có thể khoác lên mình chiếc áo triết lý, nếu niềm tin đủ lớn. Đã nhiều lần đọc, nghe và thấy, người ta có thể say sưa nói về cà f ê: cà f ê này khác cà f ê khác như thế nào? pha như thế nào thì ngon? lượng nước ra sao? phin phải là loại phin gì? phải chuẩn bị phin như thế nào? ... say sưa như thể đứa trẻ háo hức được kể lại cuộc phiêu lưu của ngày đầu tiên đến trường kỳ thú như thế nào, như thể mỗi khám phá của mình đều là một phát kiến vĩ đại và cơn say sưa của đứa trẻ thường dễ dàng bỏ quá cho những biểu hiện thờ ơ của người đối diện; với cảm xúc luôn tươi mới, dù câu chuyện, đã và sẽ còn, được kể lại bao nhiêu lần. Lúc này, hình ảnh cốc cà f ê đã được nâng tầm lên thành một biểu tượng của văn hoá, cho dù văn hoá lúc nào cũng là một khái niệm xông xênh (*).


3. Tuổi trẻ - vào đời là câu chuyện luôn luôn mới, xét trong những vận động luôn thay đổi của bất kỳ thể chế xã hội nào. Dân số Việt Nam, hiện nay, là dân số trẻ, và vì vậy, xã hội Việt Nam không bao giờ thiếu những câu chuyện khởi nghiệp: có thành công, và cũng có, tất nhiên, những thất bại.

Người trẻ chấp nhận đi lên từ tay trắng, đối mặt với rủi ro, và cả những bất định, xông lên phía trước, với hành trang là vốn hiểu biết cùng nhiệt huyết bừng bừng trong lòng, không phải chỉ để kiếm tiền, mà hơn hết, là bắt đầu bước đầu tiên trong chuỗi những nỗ lực gian khó, để làm nên một sự nghiệp. Những người trẻ như thế là những người không có tuổi, hay gọi theo bs Đỗ Hồng Ngọc, là những người trẻ lạ lùng và cái tinh thần xông pha như thế, cũng không có tuổi, chính là tinh thần của khởi nghiệp. Khởi nghiệp để làm giàu, khởi nghiệp để được sống.


4. Tôi quen dần với vị đắng cà f ê, cũng như quen dần với những buổi đêm thức muộn. Những cơn ép tim cũng không thường đến, dù mỗi lần cà f ê chỗ lạ, pha đậm, là lại tim đập tay run.

Tôi không thường gọi cà f ê sữa nữa, thay vào đó, là những ly đá đen, không đường. Sự đối lập giữa một bên là vị ngọt dễ chịu đến mềm người của cà f ê sữa, với một bên là cảm giác lờ lợ trong miệng - cái hậu của vị ngọt không hề dễ chịu chút nào, tạo nên ấn tượng sâu sắc rằng cuộc đời không bao giờ dễ dàng như vậy.

Cà f ê đen không thế, hoặc ít ra, với tôi, vị đắng dễ rửa trôi hơn vị lơ lớ ngọt. Hoặc cũng có thể vì tôi luôn muốn tin rằng, cuộc đời là tươi đẹp, và còn vì, để sống, chỉ cần có can đảm.





5. "Chung Sống, tự bản thân nó, hẳn phải có màu xanh lá cây". - 5xu


























(*) Thiển cận nếu mạt sát báo chí/ Phạm Thanh Hà

cửa sổ.

Khung cửa sổ đó vẫn đóng kín. Mỗi lần đi ngang qua làn cửa kéo lửng, hắn không thể dừng mình nhìn về phía cửa sổ đóng im. Cũng không dừng được mong muốn ngồi xuống những chiếc ghế phái cuối căn phòng. Bốn chiếc ghế salon đã cũ, màu đen, dàn ngang hướng ra cửa sổ, nhìn xa, trông như những dáng người đăm chiêu, những chiếc bóng đổ, chìm sâu trong suy tưởng. Một cái gì đó hắn không hiểu được. Có lẽ điều đó làm hắn sợ. Có lẽ điều đó làm hắn thích thú. Hắn tò mò. Cái cảm giác ở đó là như thế nào?

Những chiếc salon đã cũ mà ai đó ghép lại dùng làm chỗ nghỉ trưa. Có lẽ là một trong những người thợ hồ. Những người thợ có mặt trên mảnh đất rậm rạp cây dại, nằm sau lưng cái xưởng nhỏ này, suốt cả tháng nay, đổi mồ hôi thành những mảng tường, mảng gạch đắp vào cái thành hình bây giờ: một gian nhà chữ nhật dài 3 hàng cột, kéo từ đầu phía cánh cửa tới cuối khung cửa sổ luôn đóng kín. Lấp đầy khoảng giữa 2 làn cửa đó là một mảng trống, tối kéo dài. Người ta đã không làm cửa sổ dọc suốt 2 mảng tường bên.

Cửa sổ là loại khung thép thường thấy ở những căn nhà chỉ để ở. Cái loại khung cửa được hàn lại từ các thanh thép đủ dày, làm viền, có chốt và được lắp kính, bên trong có lắp dàn chấn song ca-rô để chống trộm. Khung cửa lắp kính được dùng đúng với chức năng của cửa sổ: lấy sáng và thông khí, nếu được mở. Không gì hơn. Không có cả các họa tiết trang trí. Không có gì là để gợi lên một sự tò mò bình thường nào. Hắn biết cả điều này, trong khi không dừng nhìn về phía ô cửa sáng choang cuối phòng. Hắn đang đứng bên ngoài làn cửa kéo. Trời đang trưa, nắng thẳng đứng.

Buổi trưa ở xưởng thiếu hẳn tiếng động. Đang mùa sinh viên thực tập, sáng và chiều xưởng đông nghẹt những đầu với tóc và loạt xoạt liên hồi tiếng chân lê trên đất, bụi với nực. Chen giữa hai buổi chỉ còn mỗi ông chú thợ già chẳng buồn nói, nằm ngủ im trên những lắc lư è è của chiếc quạt máy đã cũ. Cái tiếng è è đều đều nhỏ xíu, bước xa mấy bữa đã không còn nghe, không đủ khuấy lên chút để ý nào từ hắn. Hắn vẫn đứng trân trân bên ngoài làn cửa kéo. Trời vẫn nắng. Một vài đợt gió nhỏ thổi qua, xoa nhẹ cơn nóng đang ùa ùa rỉ ướt lưng áo. Hắn không hề nhìn đi chỗ khác. Ngay từ lúc đầu.

Bên kia khung cửa là bức tường màu vàng. Có lẽ là một trong những nhiều tác phẩm của nền kiến trúc thời trước vẫn còn sót lại. Cái màu vàng cũ kỹ, hắn có thể ngắm nhìn mãi không chán. Màu thời gian.

Hắn không biết mình có sợ không? Và sợ cái gì? Nhưng việc ngắm nhìn mảng tường vàng phía bên vùng sáng kia làm hắn thích thú. Còn hơn cả tò mò. Cứ như có một cái gì đó niếu lấy chân hắn, và mặc cho mồ hôi không ngừng tuôn, hắn không dám cả động đậy lấy thân. Như là sợ một điều gì đó mỏng manh sẽ không còn. Cả khoảng tối trước mặt vẫn im lìm, cũng như hắn vẫn bất động trước một nỗi sợ hãi vô hình nào. Có lẽ hắn sợ chính cái cửa sổ? cái cửa sổ bên kia hay cái bên kia cửa sổ?

Giấc trưa, gió cũng biếng đưa. Từng rịn mồ hôi trên trán đổ dài trên mặt. Rồi không chút chần chừ, như thể được chờ đợi để làm điều này lâu lắm rồi. Hắn bước vào.

Lách người qua khoảng trống ở giữa làn cửa kéo, bước nhanh qua vùng bóng tối, hắn tiến gần đến dãy ghế xếp liền và cái cửa sổ có màu vàng; trong đầu hắn không còn gì khác ngoài cái hình ảnh hắn đang ngày càng một gần hơn. Hắn cố không nghĩ đến điều gì khác, kể cả ý nghĩ liệu có ai đang nằm trên những chiếc ghế ấy không. Suy nghĩ ấy đã theo hắn, ngay từ lúc bắt đầu. Cơ hồ bất kỳ lúc nào, từ phía sau những cái lưng ghế màu tối, sẽ có người ngồi dậy. Cái cảm giác đó càng ngày càng thành thực, mạnh mẽ như cái vươn tay của nỗi sợ hãi sắp tóm được gáy, cho dù hắn đã cố không nghĩ đến. Chúng chỉ mất đi khi hắn đặt tay lên thành ghế, và nhìn thấy rõ ràng một hiện thực: chẳng có ai khác, ngoài hắn! Sau một hồi nhìn quanh khắp lượt, kỹ càng, hắn ngồi xuống.

Mảng màu vàng giờ mở rộng ra. Có thêm màu xanh của trời phía trên và màu xam xám lổn ngổn của đống xà bần chất thành đống ở một góc, nếu nhướn người lên sẽ thấy. Trong tư thế ngồi, hắn chỉ thấy màu trời và màu tường cũ kỹ. Như thế tốt hơn.

Hắn ngồi thẳng người, lưng sát lưng ghế, hai chân song song, thả lỏng, tay đặt trên chân, gần gối. Dựa nhẹ thoải mái, hắn mãi miết nhìn.

Rồi cũng nhẹ nhàng như lúc hắn vào phòng, hắn nằm xuống. Nằm nghiêng, mặt hướng ra cửa sổ, hai chân thu lại, hắn nằm như thể đang rút vào lòng mẹ. Ngủ ngon lành!

Bên ngoài những đụm mây trắng chậm rãi băng qua. Bức tường trơ trọi đứng giữa màu xanh của trời. Cũng như vùng sáng hắt lên trơ trọi giữa nền phòng tối. Ngày cứ thế trôi.

Nhưng tuyệt nhiên cánh cửa sổ không hề được mở.
Tuyệt nhiên không.

































* tặng Giang!

Không việc gì phải vội.

Không việc gì phải vội.
những cuối tuần xếp hàng như chờ đợi
chuyến đi xa, một mình, ai người biết
đêm dừng,
gió không ngưng lạnh.



Không việc gì phải vội.
đại lộ thênh thang, ô tô chắn ngang xe máy
còi tàu nhấn dồn, giờ tan tầm dòn dã
sài gòn kẹt xe như một cơn nhức đầu
sau chầu bia vã.



Không việc gì phải vội.
buổi trưa nắng cánh võng nằm đưa
ngỡ tiếng rao của mình, thời trẻ
có ai bán?
tôi mua
một ít cũng được!



Không việc gì phải vội.
những ngọn đèn cầy không làm nên sinh nhật
những lá thư chỉ mở ra thêm ngộ nhận,
hoặc khác biệt thấu hiểu
có còn hơn không.



Không việc gì phải vội.
Nếu thế giới không bia
con người còn tỷ cách khác để thấy mình cô đơn,
cũng tỷ cách nữa để thấy mình không cô độc.



Không việc gì phải vội
con cá nằm nhìn, mồi với lưỡi câu
cánh hải âu vút cao bao lần bão
rồi cũng tới lúc.


Không việc gì phải vội




Không việc gì phải vội
những đêm trắng
vật vờ vật vã như kẻ nghiện đòi thuốc
cô đơn mấy sáng mai cũng phải dậy
nhìn vào gương chỉ để thấy một nụ cười.



Không việc gì phải vội
anh với em còn có một cuộc đời
chung
để yêu!

Không việc gì phải vội.







Để sống!
Không có gì phải vội.

tập viết

Có lẽ nào trong vạn cơn triều đỏ
ta nhìn thấy nhau qua rệu rã mồ côi !!!


-----




Tôi tập viết mồ côi
trên đôi tay em bẫm
đôi mắt sáng vô vọng
nhoẻn miệng cười ngác ngơ.


Tôi tập viết thời gian
mơ hồ như bức lụa
làm sao để tạo tạc
đơn giản như vẽ thôi ?


Tôi tập viết đời tôi
trên bao la sương khói
hay ngáp dài rạo rạt
chỉ như một sáng rơi ?


Tôi tập viết bình yên
nơi râm ri nước mắt
cơ hồ bầy tôi nhỏ
quẫn quanh nỗi nhân-sinh


Tôi tập viết tình yêu
vút cao như đôi cánh
một ngày liệu cánh mỏi
có còn lại chơ vơ ?


Tôi tập viết mênh mông
ôi bao la hùng vĩ
này cây nằm dưới suối
triền cỏ trãi với đồi


Tôi tập viết dửng dưng
kiếp Con-Người khốn khó
có còn thấy mặt đau
tròn méo nhau hao gầy !?



Tôi tập viết chữ cha
oằn vai chung gánh mẹ
những ôm đồm sớm tối
rồi cũng hoá mây bay ...


Tôi tập viết ngày nay
sóng sánh đỗi cơ cầu
nổi một nét đậm xanh
um cây đời diệu vợi.




Tôi tập viết một hôm
rồi

một hôm hoá sớm mai ...

* Này nhân gian còn thấy đời nghiêng ?