Thứ Hai, 15 tháng 3, 2010

Người không chính kiến




Biết và không biết là điều đơn giản nhất, để phân biệt hai người, biết và không biết. Biết đơn giản có thể chỉ là làm sao để nấu một nồi cơm, thay một bóng đèn điện, sửa cái van xã nước, hay có thể phức tạp hơn như chuyển động của các hành tinh, các bức xạ nền, vũ trụ giãn nở, hay các khái niệm trừu tượng và siêu hình, nhưng hết mực thiết thực và gần gũi, như: thành công, giàu có, hạnh phúc, tự do; và biết là còn nhiều nữa: biết là vô cùng, và không biết là vô cùng đơn giản. Không biết biết vậy có phải là biết không biết nữa?

Để biết biết hoặc không biết, cơ bản nhất, là xem xét những hành động có thể được ghi nhận và trích dẫn lại: nói hay, ở dạng có khả năng lưu trữ cao hơn, viết. Theo đó, nói-viết được nhìn nhận như chuỗi-hành động thể hiện biết, và có thể cả là không biết; biết thì nói, không biết thì không nói; nói nghĩa là biết, không nói nghĩa là không biết. Mọi sự giản đơn thế thì đi xem bóng đá Anh cho sướng.

Vì mọi sự không hề đơn giản như việc tuốt lá rau bồ ngót nên lẽ biết không không biết được chỉ dựa trên xem xét đơn tuyến nói hoặc viết; nói nhiều không hẳn là biết, và nói biết không nhất thiết phải nói nhiều; nói một cách khác, nói không thể là cơ sở để nhìn nhận là biết hay không biết. Tuy nhiên, đối với những chuỗi-phát biểu có tính nhất quán, chắc chắn, tuân thủ nghiêm ngặt theo một ý tưởng chung nào đó, có thể đã, chưa, hoặc không bao giờ biết, ngay từ ban đầu, và được ghi nhận (tức có người nghe/đọc), cần một thái độ cẩn trọng hơn nữa khi xem xét: rõ ràng khó thể nói trước được khi nào thì mưa, dù cho cả tháng nay ngày nào trời cũng mây đen ầm ã; và vì không thể biết thêm được gì ngoài sự kiên định của chuỗi-phát biểu, nên chuỗi-phát biểu như vậy được (tạm) gọi là chính kiến của một người, hay cách khác, họ là người chính kiến.

Xét đến sự chính kiến: chính kiến không bắt buộc phải có thể hiểu được; không thiếu (những) phát biểu không (một) ai hiểu, nhưng vẫn được ghi nhận và đường hoàng xuất hiện trên các phươgn tiện truyền thông, như là một chính danh ngôn luận của một tổ chức xã hội-chính trị-sự nghiệp. Chính kiến cũng không bắt buộc phải theo số đông, dù theo được (hay được theo) thì cũng chẳng làm sao, tuy nhiên, chính kiến phải có một nội lực đủ lớn, để có thể đứng trong, đứng trên và đứng ngoài cơn vùi dập của sóng gió dư luận. Ai cũng biết, đám đông là một đoàn tàu miễn-phí vé tự động-chạy, mà lại không có phanh, có mà ngồi cùng vào thì chết cả nút chẳng biết có khi. Ngoài ra, chính kiến được ngầm hiểu là biết, biết theo một nghĩa nào đó có biết được không không biết được.

Người có chính kiến là người có tiếng nói, biết nói, và tiếng nói được lắng nghe; sẽ chẳng là gì cả nếu nhao nhao nói mà chẳng ai nghe - chẳng biết. Điều này có nghĩa là, tồn tại người có chính kiến cũng đồng thời với tồn tại người biết cái chính kiến ấy; nói thì phải có người nghe, việc hiểu tính sau. Nhưng có một nghịch lý rằng, biết là biết khi biết có nói; biết mà nói nghĩa là biết có nói biết, biết không nói nghĩa là không biết biết không; biết không biết không biết có phải do biết không nói không!? Nói tóm lại, người có chính kiến hiển nhiên là người biết nói cho người khác biết mình biết; người không biết nói hoặc biết mà không nói biết hoặc biết nói mà nói không biết, cũng hiển nhiên, được liệt vào loại không chính kiến, biết không nói biết thì làm sao biết biết. Vì lẽ đó, biết hay không biết cuối cùng cũng chỉ là biết hay không biết, theo ít nhất, một chiều khác.

Vậy, cuối cùng, người không chính kiến là ai? Lấy hiện tượng của ngành xuất bản 3 tháng đầu năm ở xứ sở thần tiên và lắm chuyện vui như đùa của những người lắm chính kiến xét làm ví dụ, có thể dễ dàng nhận thấy, bao gồm tất cả những người không biết, có biết mà không nói, có nói mà nói không biết, có nói mà nói không có biết, ... đều được gọi là người không có chính kiến, hay nói cách khác, họ là đồ cà chua ba phải, ai nói gì cũng chịu. Tốt nhất là họ nên đi xem bóng đá Anh cho nó lành.









3 nhận xét:

  1. có cách nào giản lược được bài này thành ngôn ngữ bình dân hơn hem?

    Trả lờiXóa
  2. đọc và không đọc là điều đơn giản nhất để phân biết giữa hai người đọc và không đọc. he he

    Trả lờiXóa